فهرست مطالب
بیماری شریان کاروتید چیست؟
بیماری شریان کاروتید، یک بیماری است که می تواند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که رسوبات چربی به نام پلاک در داخل رگ های خونی به نام “شریان های کاروتید” ایجاد می شوند. شریان های کاروتید، رگ های اصلی خونی هستند که خونرسانی به مغز را بر عهده دارند. هنگامی که پلاک چربی در این شریان ها تشکیل می شود، شریان ها باریک و قطر لومن آن ها کم می شود.
علائم بیماری شریان کاروتید
بیماری شریان کاروتید می تواند موجب بروز سکته مغزی و حمله ایسکمیک مغزی موقت (TIA) شود، هر چند که همیشه علائم ایجاد نمی کند.
سکته مغزی:
سکته مغزی زمانی است که بخشی از مغز به دلیل مشکل در خونرسانی آسیب می بیند. بیماری شریان کاروتید می تواند منجر به سکته مغزی شود، زیرا لخته های خون می توانند در داخل شریان کاروتید که باریک و تنگ شده تشکیل شوند و سپس لخته ها و سایر مواد تشکیل دهنده پلاک چربی می توانند توسط جریا خون به مغز منتقل شوند و شریان های کوچکتر را در مغز مسدود کنند.
برخی از افراد بعد از بروز سکته مغزی بدون اثرات پایدار و یا تنها همراه با مشکلات جزئی بهبود می یابند. اما بسیاری از افراد پس از سکته مغزی دچار مشکلات جدی می شوند. مشکلات بعضی از افراد پس از بروز سکته مغزی، عبارتند از:
- ناتوانی در صحبت کردن یا درک گفتار
- فلج یک طرفه بدن
- ناتوانی در لباس پوشیدن، غذا خوردن یا مراقبت از خود
حمله ایسکمیک مغزی موقت یا گذرا (TIA):
حمله ایسکمیک گذرا، اساسا یک سکته مغزی است که تنها مدت زمان کوتاهی طول می کشد. اما این حملات باعث آسیب مغزی نمی شوند. TIAs زمانی اتفاق می افتد که یک رگ خونی در مغز در مدت کوتاهی مسدود می شود و سپس دوباره باز می شود. افرادی که دچار TIAs شده اند، می توانند علائم سکته مغزی را داشته باشند، اما علائم این حملات پس از مدت کوتاهی از بین می روند.
توجه: افرادی که دچار TIAs شده اند، در معرض خطر بسیار بالای بروز سکته مغزی شدید و وسیع هستند.
تست های تشخیصی
به منظور تشخیص بیماری شریان کاروتید، پزشکان می توانند، آزمایش های زیر را برای بیمار درخواست کنند که تصاویری از شریان ها ایجاد می کنند:
- سونوگرافی دوپلکس کاروتید: این روش تصویربرداری از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر استفاده می کند.
- آنژیوگرافی با MRI: این روش تصویربرداری از یک آهنربا (خاصیت مغناطیسی) برای ایجاد تصاویر استفاده می کند. این کار درست به همان شیوه آزمایش MRI، تصویربرداری انجام می دهد. قبل از MRA، به اکثر افراد ماده رنگی (ماده حاجب) تزریق می شود که باعث می شود شریان ها واضح تر نشان داده شوند.
- سی تی آنژیوگرافی (CTA): این روش تصویربرداری از نوع خاصی از اشعه ایکس به نام سی تی اسکن استفاده می کند. قبل از اسکن، به افراد یک ماده رنگی (ماده حاجب) تزریق می شود که باعث می شود شریان ها به وضوح نشان داده شوند.
توجه: تصویربرداری دیگری نیز به نام “انژیوگرافی مغزی” وجود دارد که پزشکان گاهی اوقات از آن استفاده می کنند، اما استفاده از این روش معمولا لازم نیست.
درمان بیماری شریان کاروتید
درمان بیماری شریان کاروتید بیشتر بر جلوگیری از بروز سکته مغزی تمرکز دارد. درمان می تواند شامل:
● اصلاح سبک زندگی:
- ترک سیگار (در صورت مصرف سیگار)
- فعالیت بدنی منظم و کافی
- کاهش وزن ( درصورت چاقی یا اضافه وزن)
- مصرف یک رژیم غذایی کم چرب و کم کلسترول و سرشار از میوه ها، سبزیجات و غذاهای لبنی کم چرب
دارو درمانی:
بیماران مختلف به داروهای مختلفی نیاز دارند تا احتمال بروز سکته مغزی را کاهش دهند. به طور کلی، داروهایی که می توانند به جلوگیری از سکته مغزی کمک کنند عبارتند از:
- داروهای کاهنده فشار خون
- داروهایی به نام استاتین ها مانند، آتورواستاتین که کلسترول خون را کاهش می دهند. (کاهنده چربی خون)
- داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون مانند آسپرین (داروهای ضدلخته)
جراحی:
جراحان می توانند برای حذف و خارج ساختن پلاک از شریان های کاروتید، جراحی انجام دهند. این روش جراحی “اندآرترکتومی کاروتید” نامیده می شود. این درمان برای افرادی که اخیرا TIA یا سکته مغزی ناشی از پلاک در یک شریان کاروتید خود داشته اند، مناسب است.
استنت گذاری کاروتید زمانی است که جراحان یک لوله فلزی کوچک به نام “استنت” را به داخل شریان کاروتید وارد می کنند. استنت برای باز کردن شریان های باریک و دچار تنگی طراحی شده است. دو راه اصلی برای قرار دادن استنت در موقعیت مناسب وجود دارد.
- یک راه شامل قرار دادن استنت از طریق یک رگ خونی در کشاله ران (شریان فمورال مشترک) و حرکت آن از طریق رگ های خونی دیگر تا رسیدن به شریان کاروتید است.
- راه دیگر شامل ایجاد یک برش کوچک در گردن و قرار دادن استنت به طور مستقیم در شریان کاروتید است.
آترواسکلروز (تصلب شرایین)
فهرست مطالب آترواسکلروز (تصلب شرایین) چیست؟ آترواسکلروز شرایطی است که در آن رسوبات چربی به نام “پلاک” در داخل شریان های بدن ایجاد می شود. همانطور که پلاک ها بزرگتر می شوند، رگ های خونی باریک و تنگ می شوند. این بدان معنی است که رگ های خونی نمی توانند به اندازه گذشته، خون
بیماری شریان محیطی (PAD)
فهرست مطالب بیماری شریان محیطی چیست؟ بیماری شریان محیطی یا «PAD» وضعیتی است که بر رگهای خونی (شریانها) که خون را به پاها میرسانند، تأثیر میگذارد. PAD می تواند باعث درد عضلانی شود که با فعالیت بدتر و با استراحت بهتر می شود. به این حالت “لنگش” می گویند. PAD همچنین می تواند باعث