فهرست مطالب
آترواسکلروز (تصلب شرایین) چیست؟
آترواسکلروز شرایطی است که در آن رسوبات چربی به نام “پلاک” در داخل شریان های بدن ایجاد می شود. همانطور که پلاک ها بزرگتر می شوند، رگ های خونی باریک و تنگ می شوند. این بدان معنی است که رگ های خونی نمی توانند به اندازه گذشته، خون را حمل کنند.
علت این که اکثر مردم دچار حمله قلبی یا سکته مغزی می شوند، آترواسکلروز است.
بیماری های قلبی عروقی مرتبط با آترواسکلروز (CVD) علت اصلی مرگ و ناتوانی در سراسر جهان است: بیماری های ایسکمیک قلبی و سکته مغزی، به ترتیب اولین و سومین علل مرگ و میر در جهان هستند که ۸۴.۵٪ از مرگ و میر قلبی عروقی و ۲۸.۲٪ از مرگ و میر ناشی از همه علل مرگ و میر را تشکیل می دهند.
آترواسکلروز چه نواحی شریانی را درگیر می کند؟
آترواسکلروز می تواند شریان ها را در سراسر بدن تحت تاثیر قرار دهد. نام های مختلفی برای بیماری آترواسکلروز وجود دارد و بسته به اینکه کدام شریان ها را تحت تاثیر قرار می دهد، در گروه های ذیل قرار می گیرد:
بیماری شریان کاروتید: نوعی آترواسکلروز است که بر شریان های کاروتید تاثیر می گذارد که به مغز خونرسانی می کنند. این نوع آترواسکلروز می تواند منجر به سکته مغزی شود.
بیماری عروق کرونر (CAD): بیماری عروق کرونر قلب نیز نامیده می شود، یک نوع آترواسکلروز است که بر شریان های کرونر تاثیر می گذارد که به عضله قلب خونرسانی می کنند . این نوع آترواسکلروز می تواند باعث درد قفسه سینه و منجر به حمله قلبی شود.
تنگی شریان کلیه: نوعی آترواسکلروز است که بر شریان های کلیه تاثیر می گذارد که خون را به کلیه ها می رسانند. این شکل از آترواسکلروز می تواند باعث فشار خون بالا یا منجر به بیماری کلیوی شود.
بیماری شریان محیطی (PAD): نوعی آترواسکلروز است که بر شریان هایی که خون را به بازوها و پاها می رسانند، تاثیر می گذارد. افراد مبتلا به این بیماری گاهی اوقات درد، احساس سوزن سوزن شدن یا بی حسی در پاهای خود در هنگام راه رفتن دارند.
آترواسکلروز چگونه منجر به حمله قلبی، سکته و دیگر مشکلات می شود؟
پلاک های چربی مرتبط با آترواسکلروز می توانند به دو روش مشکل ایجاد کنند:
- پلاک ها می توانند بیش از حد بزرگ شوند و جریان خون را به قسمت های خاصی از بدن کاهش دهند. این رخداد می تواند علائمی (مانند درد) را در بخشی از بدن ایجاد کند که خون کافی دریافت نمی کند.
- پلاک ها می توانند باز شوند یا پاره شوند. هنگامی که این اتفاق می افتد، لخته های خون (ترومبوز) در داخل شریان تشکیل می شوند و جریان خون را به شریان های بافت هایی که بعد از لخته قرار دارند، کاهش می دهند یا مسدود می کنند. این اتفاقی است که در طول سکته مغزی یا حمله قلبی اتفاق می افتد.
چه کسانی در معرض خطر آترواسکلروز هستند؟
فرد شانس بیشتری برای ابتلا به آترواسکلروز دارد در صورتی که:
- کلسترول بالا یا تری گلیسیرید بالا داشته باشد (تری گلیسیرید نوعی چربی است که در خون یافت می شود.)
● فشار خون بالا داشته باشد
● دیابت (قندخون) داشته باشد
● سیگار و سایر دخانیات را مصرف کند
● یک رژیم غذایی ناسالم داشته باشد - اضافه وزن یا فعالیت بدنی بسیار کمی داشته باشد
- مادر یا پدری داشته باشد که قبل از سن ۵۰ سالگی به آترواسکلروز مبتلا شده باشند.
آیا باید برای بررسی ابتلا به آترواسکلروز آزمایش انجام دهید؟
به غیر از معاینه فیزیکی، پزشکان معمولا آزمایشاتی را برای بررسی آترواسکلروز انجام نمی دهند. در عوض، آنها در صورتی که شک داشته باشند که فرد ممکن است شکل خاصی از آترواسکلروز مانند بیماری عروق کرونر قلب یا بیماری شریان محیطی را داشته باشد، آزمایشاتی را انجام می دهند. آزمایشات لازم برای هر یک از این شرایط بسیار متفاوت است.
یک آزمایش به نام “پروفایل چربی” اغلب در افرادی که ممکن است آترواسکلروز داشته باشند انجام می شود. این آزمایش، یک آزمایش خون است که مقادیر مختلف چربی و کلسترول را در خون اندازه گیری می کند. سطح کلسترول LDL، که کلسترول “بد” نیز نامیده می شود، مهم ترین فاکتور در این آزمایش است.
آیا می توان از عوارض ناشی از آترواسکلروز پیشگیری کرد؟
بله. برای کاهش احتمال ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی یا عوارش مرتبط، کارهای زیر را انجام دهید:
- داروهایی را که پزشک شما برای درمان فشار خون بالا، کلسترول بالا و جلوگیری از لخته شدن خون تجویز می کند، منظم مصرف کنید.
- وزن خود را کاهش دهید (اگر اضافه وزن دارید)
- یک رژیم غذایی غنی از میوه ها، سبزیجات و محصولات لبنی کم چرب را انتخاب کنید. گوشت، شیرینی یا غلات تصفیه شده را به مقدار زیاد و بیش از اندازه مصرف نکنید.
- به مدت حداقل ۳۰ دقیقه در روز در بیشتر روزهای هفته، فعالیت بدنی داشته باشید.
- سیگار را ترک کنید (اگر سیگار می کشید).
- مقدار الکلی که می نوشید را محدود کنید. اگر مرد هستید، بیش از ۲ نوشیدنی (پیک) در روز ننوشید. اگر زن هستید، بیش از یک نوشیدنی (پیک) در روز مصرف نکنید.
بیماری شریان محیطی (PAD)
فهرست مطالب بیماری شریان محیطی چیست؟ بیماری شریان محیطی یا «PAD» وضعیتی است که بر رگهای خونی (شریانها) که خون را به پاها میرسانند، تأثیر میگذارد. PAD می تواند باعث درد عضلانی شود که با فعالیت بدتر و با استراحت بهتر می شود. به این حالت “لنگش” می گویند. PAD همچنین می تواند باعث