آنچه در ادامه مطلب می خوانید:
فهرست مطالب
زخم پا چیست؟
زخم پا یک نوع زخم باز است که در ناحیه پای بیمار اتفاق می افتد(تصویر ۱ و تصویر ۲). افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض ایجاد زخم پا هستند. پزشکان گاهی اوقات از اصطلاح زخم پای دیابتی استفاده می کنند.
افراد مبتلا به دیابت اگر قند خونشان به خوبی کنترل نشود، ممکن است دچار مشکل شوند. این مشکلات شامل:
- آسیب عصبی – اصطلاح پزشکی برای این نوع آسیب نوروپاتی دیابتی است. بیماران دیابتی به علت نوروپاتی دیابتی، ممکن است نتوانند ایجاد تاول، بریدگی یا زخم را روی پای خود احساس کنند.
- آسیب به رگ های خونی – اصطلاح پزشکی برای این آسیب بیماری شریان محیطی یا PAD است. این آسیب می تواند جریان خون در پاهای بیماران دیابتی را کاهش دهد. هنگامی که این اتفاق می افتد، می تواند به پوست بیمار آسیب بزند و بهبود زخم ها بیشتر طول بکشد.
این موارد می تواند خطر ابتلا به زخم پا را افزایش دهد. به همین دلیل افراد دیابتی باید مراقبت ویژه ای از پاهای خود داشته باشند.
اگر علائم زخم پا را مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید و فوراً تحت درمان قرار بگیرید. هرچه زودتر درمان شوید، احتمال ابتلا به عفونت یا سایر عوارض کمتر می شود.
علائم زخم پا چیست؟
علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پوست تحریک شده – ممکن است پوست قرمز به نظر برسد.
- درد
- خونریزی از ناحیه – همچنین ممکن است متوجه خون روی جوراب یا روی زمین شوید.
- بوی بد
- تورم
- بافت مرده یا تغییر رنگ داده
- خروج چرک از پا
آیا باید به پزشک مراجعه کنم؟
بله. اگر علائم زیر را در پای خود دیدید بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- پوست ترک خورده
- زخم
- تاول
- گرمی غیر معمول همراه با تغییر رنگ پوست
- هر گونه تغییر در شکل انگشتان پا
آیا به انجام آزمایش نیاز خواهم داشت؟
بله. پزشک شما را معاینه می کند و از شما در مورد علائمتان می پرسد. اگر نشانه‌هایی از گردش خون ضعیف داشته باشید، ممکن است به آزمایش‌هایی نیز نیاز پیدا کنید.
اگر پزشک شما فکر کند که زخم شما ممکن است عفونی شده باشد، ممکن است یک آزمایش به نام کشت انجام دهد. برای کشت، پزشک یا پرستار شما از یک سواب برای جمع آوری مقداری مایع از زخم شما استفاده می کند. سپس، سواب در آزمایشگاه آزمایش می شود تا ببیند آیا باکتری در آن وجود دارد یا خیر.
زخم پا چگونه درمان می شود؟
درمان بستگی به شدت زخم، عفونی بودن آن و سایر علائم بیمار دارد. برخی از زخم ها فقط سطح پوست را درگیر می کنند و در مطب پزشک و یا در خانه قابل درمان هستند. اگر زخم عمیق یا عفونی باشد، ممکن است تا زمانی که زخم بیمار درمان می شود بیمار در بیمارستان بستری شود.
درمان شامل موارد زیر می باشد:
- برداشتن مقدار کمی از پوست آسیب دیده – به این کار دبریدمان می گویند. و ممکن است در مطب پزشک یا در اتاق عمل انجام شود.
- مصرف داروهایی به نام آنتی بیوتیک ها – این داروها برای درمان زخم های عفونی استفاده می شوند.
- آفلودینگ یا Offloading – به این معنی است که از وسیله ای استفاده کنید تا به شما کمک کند بدون وارد کردن فشار به زخم خود راه بروید. این دستگاه ممکن است یک گچ مخصوص، واکر کست (شکل ۱)، واکر زانو (شکل ۲)، یا کفش اصلاح شده باشد.
- جراحی به نام ریواسکولاریزاسیون – این عمل برای بهبود گردش خون در پای بیمار انجام می گیرد.
- اگر زخم با درمان خوب نشود یا عفونت زخم بسیار شدید باشد به طوری که سلامت جانی بیمار را به خطر اندازد، ممکن است لازم باشد بخشی از پای بیمار یا تمام آن قطع شود. یعنی با جراحی برداشته می شود که به آن آمپوتاسیون می گویند
چگونه در خانه از زخم دیابتی خود مراقبت کنم؟
از پزشک یا پرستار خود بپرسید که وقتی به خانه می روید چه کار هایی باید انجام دهید. مطمئن شوید که دقیقاً متوجه شده اید که برای مراقبت از خود چه کاری باید انجام دهید. اگر چیزی هست که متوجه نشدید از پزشک خود بپرسید.
هنگام نقاهت در خانه، باید:
- همه داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید.
- بانداژ خود را طبق دستور پزشک یا پرستار تغییر دهید.
- از هر وسیله ای که پزشک به شما داده است برای راه رفتن استفاده کنید. این وسیله ممکن است یک گچ مخصوص، واکر یا کفش اصلاح شده باشد.
- از دستورات پزشک یا پرستار خود در مورد دوش گرفتن یا حمام کردن پیروی کنید.
اگر موارد زیر را داشتید به پزشک مراجعه کنید:
- علائم عفونت؛ شامل:
- تب ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر، همراه یا بدون لرز
- علائم زخم های عفونی – این علائم شامل: تورم، قرمزی، گرمی اطراف زخم، درد زیاد هنگام لمس، ترشح یا چرک ناشی از زخم، بوی بد، باز شدن زخم، یا عدم بهبود زخم.
- تاول ها، بریدگی ها یا زخم های جدید
- بی حسی پا ها
- بافت سیاه یا مرده در داخل یا اطراف زخم خود دارید.
آیا می توان از زخم پا پیشگیری کرد؟
آره. یکی از مهم ترین کارهایی که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به زخم پا انجام دهید، کنترل قند خون است. به طور منظم به پزشک مراجعه کنید و از او بخواهید پای شما را معاینه کند.
شما هم چنین باید:
- مراقب پاهای خود باشید – هر روز پاهای خود را برای هرگونه مشکلی مانند بریدگی، تاول یا تورم چک کنید. پاهای خود را تمیز نگه دارید، اما آنها را خیس نکنید. ناخن های پای خود را صاف کوتاه کنید (شکل ۳).
- از پاهای خود محافظت کنید – همیشه کفش و جوراب مناسب بپوشید، حتی در خانه. اطمینان حاصل کنید که کفش های شما کاملا متناسب پای شما هستند و خیلی تنگ یا گشاد نیستند (شکل ۴). اجازه ندهید پای شما خیلی گرم یا سرد شود.
- از کشیدن سیگار اجتناب کنید – اگر سیگار می کشید، سعی کنید آن را ترک کنید. سیگار باعث جریان خون ضعیف در پاهای شما می شود و می تواند به اعصاب شما آسیب برساند.
