فهرست مطالب
عفونت کاتتر پورت: یک عارضه مهم و جدی
عفونت کاتتر پورت، شایع ترین عارضه مرتبط با کاتترهای پورت است. عفونت در محل پورت، در جریان خون (باکترمی) یا در تونل منتهی به کاتتر رخ می دهد .
عفونت های مرتبط با کاتتر پورت از آنجا که به صورت بالقوه موجب عوارض شدیدی می شوند، بایستی با دقت بیشتری به آن ها توجه نشان داد.
عفونت ها می توانند در مراحل و مکانهای مختلفی رخ دهند: در محل گذاشتن کاتتر، داخل خود کاتتر یا در جریان خون (باکترمی).
علل و انواع عفونت کاتتر پورت
عفونت موضعی
- عفونت در محل کارگذاری: در جایی که کاتتر وارد پوست می شود رخ می دهد . باکتری از طریق شکستگی که در سطح پوست اتفاق می افتد یا به علت به کارگیری روش های ضدعفونی (آسپتیک) ضعیف وارد بدن می شود.
- عفونت در محل تونل: مسیر زیرپوستی از محل ورود کاتتر تا نقطه ورود آن به ورید را شامل می شود. این نوع عفونت درصورتی که به درستی درمان نشود، می تواند وارد جریان خون شود و عفونت خونی باکتریایی و سپسیس شود.
عفونت سیستمیک
- عفونت خونی مرتبط با کاتتر یا Catheter related Bloodstream infection (CRBSI): تجمع قارچ یا باکتری در لوله کاتتر از محل
کارگذاری آن می تواند منجر به باکترمی یا فانگمی (عفونت خونی قارچی) شود. این نوع عفونت بسیار خطرناک بوده می توانند منجر به سپسیس شود.
عوامل خطر ایجاد عفونت
عوامل متعددی می توانند احتمال بروز عفونت در بیماران دارای کاتتر پورت را افزایش دهند:
- نقص ایمنی: بیماران تحت شیمی درمانی یا بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن ممکن است سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشند که آنها را برای ابتلا به عفونت ها، مستعد تر می کند .
- مدت زمان استفاده از کاتتر: هرچه قدر کاتتر مدت زمان بیشتری در محل باشد، خطر عفونت بالاتر است.
- روش آسپتیک ناکافی: عدم التزام به پروتکلهای آسپتیک
سختگیرانه در زمان گذاشتن، نگهداری یا زمان دسترسی به کاتتر، احتمال بروز عفونت را بالا می برد. - تلاش های چندباره برای دسترسی به پورت: تالش های مکرر یا ناموفق برای دسترسی به پورت، احتمال آلودگی را افزایش می دهد.
تظاهرات بالینی عفونت کاتتر پورت
عفونت مرتبط با کاتترهای پورت ممکن است با یافته های بالینی گوناگونی تظاهر نماید:
- علائم موضعی: قرمزی، تورم، گرمی، درد یا ترشحات چرکی در محل گذاشتن پورت
- علائم سیستمیک: تب، لرز، کسالت، افت فشار خون، افزایش ضربان قلب و در موارد شدید اختلال در سطح هوشیاری
- یافته های آزمایشگاهی: افزایش شمارش گلبول های سفید خون، کشت های خون مثبت و نشانه های عفونت مانند افزایش پروتئین واکنشی C (CRP)
اقدامات تشخیصی
معیارهای تشخیصی عفونت کاتترهای پورت عبارت اند از::
- بررسی بالینی: معاینه منظم محل کاتتر و وضعیت کلی بیمار
- آزمایشات میکروب شناسی: کشت های خون، کشت از نوک کاتتر، سوآپ از محل ورود کاتتر برای تشخیص ارگانیزم ایجادکننده عفونت
روش های درمانی
- درمان با آنتی بیوتیک: معمولا آنتی بیوتیک های وسیع الطیف تجربی فورا شروع می شوند و در ادامه براساس نتایج کشت میکروبی ادامه یا تغییر داده می شوند.
- خارج کردن کاتتر: ممکن است در موارد عفونت شدید، باکترمی پایدار یا عفونت های تونل پورت و برای کنترل عفونت، لازم باشد کاتتر خارج شود.
- مراقبت های حمایتی تسکینی: شامل مدیریت مایعات، استفاده از داروهای تب بر و پایش دقیق علائم حیاتی و یافته های آزمایشگاهی می شود.
پیشگیری از عفونت کاتتر پورت
پیشگیری از عفونت، اولین هدف در مدیریت کاتترهای پورت می باشد .
تدابیر کلیدی پیشگیرانه شامل موارد زیر می باشند:
۱.روش های آسپتیک:
استفاده از وسایل کاملا استریل و محلول های آنتی سپتیک مانند کلرهگزیدین برای آماده کردن پوست در زمان گذاشتن پورت و روش های آسپتیک دقیق در زمان تعویض پانسمان و دسترسی به پورت
۲.پروتکل های مراقبت از کاتتر:
- فلاشینگ منظم: التزام به پروتکلهای فلاشینگ با استفاده از سالین یا هپارین برای بازنگهداشتن کاتتر و پیشگیری از تجمع باکتری
- تعویض پانسمان: تعویض پانسمان منظم و استریل طبق پروتکل های سازمانی
۳.آموزش:
- مراقبین درمانی: آموزش مداوم براساس آخرین راهنماها و بهترین عملکردهای مراقبت از کاتتر
- بیماران و خانواده: آموزش در موردعلائم عفونت، رعایت بهداشت و زمان جستجوی توجهات پزشکی
منابع پیشنهادی جهت مطالعه بیشتر:
کاتتر پورت چگونه نصب می شود؟
فهرست مطالب جایگذاری کاتتر پورت با جراحی: مرحله به مرحله کاتتر پورت که با نام های پورت کت یا پورت های زیر پوستی نیز شناخته می شود، از وسایل کاشتنی می باشد که برای رساندن طولانی مدت دارو، مایعات و فراورده های خونی و همچنین گرفتن نمونه خون از بیمار استفاده می شود .
کاتتر پورت در چه مواردی مورد استفاده قرار می گیرد؟
فهرست مطالب کاربردهای بالینی کاتتر پورت کاتتر پورت نقشی حیاتی در ایجاد دسترسی وریدی برای طیف وسیعی از موارد پزشکی ایفا می کند و به بیمار یک وسیله قابل اعتماد و موثر برای دریافت درمان های لازم ارائه می دهد . کاربرد پورت در شیمی درمانی کاتتر پورت در نقش یک دسترسی وریدی طولانی
کاتتر پورت و انواع آن
فهرست مطالب اهمیت پورت کاتتر پورت در سال ها اخیر تبدیل به ابزاری ضروری در حیطه پزشکی شده اند. این وسایل که به عنوان پورت های زیرپوستی یا پورت های کاشتنی هم شناخته می شوند به منظور تسهیل تجویز طولانی مدت داروها، مایعات و خون استفاده می شوند . کاتتر پورت چیست؟ کاتتر پورت
