فهرست مطالب
آنوریسم چیست؟
آنوریسم، گشاد شدن غیرطبیعی ناحیه ای شریان است.
آنوریسم ها به ۳ دسته حقیقی، غیرحقیقی و آنوریسم های کاذب طبقه بندی می شوند. آنوریسم حقیقی شامل هر سه لایه دیواره شریانی (intima، media و adventitia) است. آنوریسم غیرحقیقی یا آنوریسم کاذب مجموعه ای از خون یا هماتوم است که از شریان نشت کرده است اما سپس توسط بافت اطراف محدود شده است.
آنوریسم مغزی چیست؟
آنوریسم مغزی یک برآمدگی یا “حالت بادکنکی یا بالونی شدن” در دیواره یک رگ خونی در مغز است.
یک آنوریسم کوچک اغلب هیچ علائمی ایجاد نمی کند. اما اگر رشد کند، آنوریسم می تواند بر اعصاب داخل مغز فشار وارد کند و باعث درد و بروز سایر علائم شود. همچنین خون می تواند نشت پیدا کند یا رگ بترکد(از هم بپاشد) و باعث سردرد ناگهانی و شدید شود.
علائم آنوریسم مغزی چیست؟
اکثر ۀنوریسم های مغزی کوچک هیچ علائمی ایجاد نمی کنند و در حین تصویربرداری های تشخیصی یافت می شوند.
آنوریسم بزرگ می تواند علائمی ایجاد کند، از جمله:
- سردرد وحشتناک
- درد در صورت
- تاری دید یا دوبینی
اگر آنوریسم ترکید، علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سردرد ناگهانی و شدید: بیماران اغلب می گویند که این سردرد، بدترین سردردی است که تا به حال داشته اند.
- سفتی گردن
- تهوع و استفراغ
- از حال رفتن
- تشنج
- حساسیت به نور روشن و آزار ناشی از آن برای بیمار
آیا آزمایشی برای تشخیص آنوریسم مغزی وجود دارد؟
اگر علائم آنوریسم مغزی دارید یا اگر در معرض خطر ابتلا به آن هستید، پزشک ممکن است چندین ازمایش مختلف انجام دهد، از جمله:
- آزمایشات تصویربرداری – این آزمایش ها شامل سی تی اسکن (CT scan) و(ام آر آی) MRI است. هر دو تصویری از مغز شما رسم می کنند. در طول این آزمایشات، شما همچنین ممکن است ماده رنگی تزریق کنید که کار پزشکان برای دیدن جریان خون در مغز را آسان تر می کند.
- کشیدن مایع نخاعی از ناحیه کمر(LP یا Spinal Tap)- در طول این روش، پزشک یک سوزن را در قسمت پایین کمر شما وارد می کند و نمونه کوچکی از مایع نخاعی را خارج می کند. مایع نخاعی در فضای “زیر عنکبوتیه” که مغز و نخاع را احاطه کرده است یافت می شود. اگر این مایع گلبول های قرمز بیشتری نسبت به حالت معمول داشته باشد، ممکن است خونریزی زیر عنکبوتیه داشته باشید.
- آنژیوگرافی مغزی: برای این ازمایش، پزشک یک لوله پلاستیکی نازک را در یک رگ خونی بزرگ، معمولا در نزدیکی بالای ران شما قرار می دهد. سپس، آنها لوله را از طریق رگ های خونی شما از قلب شما به مغز شما منتقل می کنند. سپس پزشک ماده رنگی را تزریق می کند که با اشعه ایکس نشان داده می شود. این کار به پزشک اجازه می دهد تا رگ های خونی را در مغز شما ببیند و آنوریسم را پیدا کند.
آنوریسم مغزی چگونه درمان می شود؟
دو راه اصلی برای درمان آنوریسم مغزی وجود دارد:
کویلینگ اندوواسکولار: بخش اول این درمان مانند آنژیوگرافی مغزی است. اما به جای تزریق رنگ به لوله، پزشک یک سیم نرم را از طریق رگ های خونی شما به محل آنوریسم منتقل می کند. سیم به داخل آنوریسم می پیچد و آن را از رگ خونی جدا می کند.
در این عمل جراحی، پزشک شما یک کلیپس(گیره) فلزی کوچک را در پایه آنوریسم قرار می دهد تا جریان خون به آن را متوقف کند.
اگر آنوریسم نشت پیدا کرد یا ترکید، پزشک بلافاصله یکی از این درمان ها را انجام خواهد داد. اگر ترکیده نشود، ممکن است درمان نشوید. این تصمیم به اندازه آنوریسم، سن شما و اینکه آیا شما مشکلات سلامتی دیگری دارید، بستگی دارد.
این که آیا آنوریسم شما درمان می شود یا خیر، پزشک شما احتمالا در طول زمان آزمایش های تصویربرداری بیشتری انجام می دهد. این برای اطمینان از این است که آنوریسم رشد نمی کند یا باز نمی گردد و آنوریسم های جدید تشکیل نمی شوند.
چه عواملی باعث می شود افراد بیشتر دچار آنوریسم مغزی شوند؟
اگر والدین یا خواهر و برادر شما آنوریسم داشته باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که شما آنوریسم داشته باشید. افراد با شرایط پزشکی خاص نیز خطر بیشتری برای ابتلا به انوریسم نسبت به افراد دیگر دارند.
عوامل دیگری که می توانند شانس شما را افزایش دهند عبارتند از:
- فشار خون بالا
- سیگار کشیدن
- نوشیدن بیش از حد الکل
- استفاده از مواد مخدر مانند کوکائین یا آمفتامین
آنوریسم آئورت قفسه سینه ای چیست؟
“آنوریسم آئورت قفسه سینه ای” (“TAA”) یک مشکل در رگ آئورت است. آئورت رگ اصلی خونی است که از قلب خارج می شود. خون از طریق آئورت به سایر قسمت های بدن جریان پیدا می کند.
“آئورت قفسه سینه ای” قسمت بالایی آئورت است. در افراد مبتلا به TAA، بخشی از آئورت قفسه سینه حالت بالونی شکل یا برآمدگی پیدا می کند. اگر TAA ترکید، بسیار خطرناک است. ترکیدن آئورت باعث خونریزی داخلی شدیدی می شود.
TAA می تواند در بخش های مختلف آئورت رخ دهد:
آئورت قفسه سینه “صعودی” این بخشی از رگ است که از قلب بیرون می آید و به سمت گردن و بازوها منتهی می شود.
آئورت قفسه سینه “نزولی” این بخشی از رگ است که به سمت شکم هدایت می شود.
آنوریسم ائورت قفسه سینه یک گسترش یا اتساع در شریان اصلی است که خون را از قلب خارج می کند. آنوریسم های کوچک و دست نخورده آئورت قفسه سینه به طور کلی هیچ مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی کنند. با این حال، انوریسم های بزرگ می توانند ترکیده یا پاره شوند و خونریزی بیش از حد در شکم یا قفسه سینه ایجاد شود. آنوریسم آئورت پاره شده یک اورژانس است و درمان فوری لازم است.
علائم TAA چیست؟
اکثر افراد مبتلا به TAAs هیچ علائمی ندارند. برخی از افراد درد در قفسه سینه، پشت یا شکم دارند.
سایر علائم کمتر شایع هستند. آن ها بستگی به این دارند که TAA چقدر بزرگ است و کدام بخش از آئورت قفسه سینه تحت تاثیر قرار می گیرد. به عنوان مثال، TAA در آئورت صعودی می تواند باعث مشکلات قلبی شود.
اگر TAA به سایر قسمت های داخل بدن فشار وارد کند، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سرفه، خس خس سینه یا مشکل در تنفس
- خشونت صدا
- مشکل در بلع
- تورم صورت، گردن یا بازوها
TAAs می تواند بدون هیچ هشداری بترکد. این حادثه می تواند باعث درد شدید قفسه سینه یا پشت شود.
چه کسی به احتمال زیاد دچار TAA می شوند؟
خطر ابتلا به TAA بالا می رود، اگر شما:
- مرد هستید
- سیگار یا دخانیات مصرف می کنید
- فشار خون بالا دارید
- کلسترول بالا دارید
- اعضای خانواده ای دارید که آنوریسم داشته باشند
- آنوریسم دیگری مانند “آنوریسم آئورت شکمی” (که بر قسمت پایین آئورت تاثیر می گذارد) یا آنوریسم مغزی داشته باشید.
- با دریچه آئورت مشکل دارید، که دریچه ای است که اجازه می دهد خون از قلب از طریق آئورت جریان یابد
TAAs در افراد مبتلا به شرایط ژنتیکی خاصی که بر بافت های همبند تاثیر می گذارند، شایع تر است. (بافت های همبند، پوست، استخوان ها، رگ های خونی و سایر اندام ها را تشکیل می دهند و از آن ها حمایت می کنند.) اگر یکی از این شرایط را دارید، پزشک یا پرستار شما در مورد خطر ابتلا به TAA با شما صحبت خواهد کرد.
افرادی که مشکلات دیگری درآئورت خود داشته اند، نیز در معرض خطر بیشتری هستند. به عنوان مثال، “دایسکشن آئورت” که بلافاصله ترمیم نشده است می تواند منجر به TAA شود.
دایسکشن آئورت، یک پارگی در دیواره داخلی آئورت است. افراد مبتلا به TAA نیز بیشتر احتمال دارد که به دایسکشن آئورت را دچار شوند.
آیا آزمایشی برای تشخیص TAAs وجود دارد؟
بله. اگر پزشک فکر می کند که شما ممکن است TAA داشته باشید، یک آزمایش تصویربرداری برای بررسی آئورت قفسه سینه شما انجام می دهد.
رایج ترین آزمایش برای TAA ، سی تی اسکن و MRI است. آنها می توانند نشان دهند که آیا شما یک TAA دارید، کجا است و چقدر بزرگ است.
بسته به وضعیت شما، ممکن است به آزمایش های دیگری نیز نیاز داشته باشید. به عنوان مثال، اگر شما یک TAA در آئورت صعودی داشته باشید، پزشک شما می خواهد بررسی کند که قلب شما چقدر خوب کار می کند.
در برخی موارد، پزشکان زمانی که فرد یک آزمایش تصویربرداری مانند اشعه ایکس قفسه سینه را به دلیل دیگری انجام می دهد، TAA را پیدا می کنند.
TAAs چگونه درمان می شود؟
بستگی دارد. اگر TAA شما کوچک است و هیچ علامتی ندارید، ممکن است برای ترمیم آن نیازی به درمان نداشته باشید.
اگر TAA داشته باشم اما نیازی به جراحی نداشته باشم چه کار باید انجام دهم؟
آزمایش های تصویربرداری منظم انجام دهید.TAAs در طول زمان بزرگتر می شود. این تست ها نشان می دهد که آنوریسم چقدر سریع بزرگتر می شود. بسته به اینکه TAA شما چقدر بزرگ است، شما هر ۳ ماه تا ۱ سال آزمایشات را انجام می دهید.
دارو برای کنترل ضربان قلب و فشار خون خود مصرف کنید.
اگر شروع به درد در قفسه سینه، پشت یا شکم خود کردید، با پزشک خود تماس بگیرید. درد می تواند نشانه ای از این باشد که انوریسم در حال ترکیدن است.
افرادی که TAA دارند، حتی یک TAA کوچک، در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند. پزشک شما می تواند با شما در مورد راه هایی برای کمک به کاهش خطر صحبت کند. این ممکن است شامل بهبود رژیم غذایی، ورزش بیشتر و ترک سیگار در صورت سیگار کشیدن باشد.
چه زمانی باید TAAs ترمیم شود؟
ترمیم بهترین درمان است. اگر TAA شما در معرض خطر ترکیدن باشد. خطر بستگی دارد به اینکه:
- TAA شما چقدر بزرگ است
- چقدر سریع TAA شما بزرگتر می شود
- سایر شرایط یا مشکلات سلامتی شما
TAAs چگونه ترمیم می شود؟
بستگی به این دارد که TAA شما کجاست و چقدر بزرگ است. همچنین به سن، سلامتی و سایر شرایط پزشکی شما بستگی دارد.
راه های ترمیم TAA عبارتند از:
جراحی معمول یا “باز” – اگر TAA شما در آئورت قفسه سینه (نزدیکترین بخش به قلب) باشد، باید با جراحی باز ترمیم شود. برای جراحی باز، پزشک قفسه سینه شما را باز می کند تا به آئورت شما برسد. اگر ائورت شکمی نیز تحت تاثیر قرار گیرد، آنها ممکن است شکم شما را باز کنند.
قبل از جراحی، داروهایی (به نام بیهوشی) برای کمک به آرامش و سپس بیهوش کردن شما دریافت خواهید کرد. پزشک گیره هایی را روی آئورت قرار می دهد تا از جریان خون جلوگیری کند. سپس، آنها بخش برآمده آئورت را با یک لوله به نام “پیوند(گرافت)” جایگزین می کنند. پیوند از یک پارچه خاص ساخته شده است و در جای خود دوخته می شود. پس از برداشتن گیره ها، خون می تواند به طور معمول از طریق رگ جریان یابد. اگر مشکلاتی در سایر قسمت های آئورت، شاخه های آن یا دریچه های قلب وجود داشته باشد، این مشکلات می تواند در طول جراحی باز ثابت سازی یا fix شود.
استنت گرافت اندوواسکولار: اگر TAA شما در آئورت قفسه سینه نزولی باشد، ممکن است بتوانید ترمیم اندوواسکولار داشته باشید.
برای رفع آئورت به این روش، پزشک یک برش در یک رگ خونی در بالای ران ایجاد می کند و یک پیوند(گرافت) پیچ خورده را وارد می کند. سپس، جراح پیوند را به قسمت برآمده آئورت می رساند و آن را باز می کند. این نوع پیوند، نیازی به دوخته شدن در محل ندارد. خون از طریق پیوند جریان می یابد.
ترمیم ترکیبی (یا “هیبریدی”) – این شامل جراحی باز و به دنبال آن گرافت اندوواسکولار است.
بعد از ترمیم TAA چه اتفاقی خواهد افتاد؟
این بستگی به نوع ترمیم شما و همچنین سن و سلامت شما دارد.
اگر جراحی باز یا ترمیم هیبریدی داشته اید، باید حداقل یک هفته یا بیشتر در بیمارستان بمانید. پزشک شما را برای مشکلاتی مانند خونریزی داخلی معاینه خواهد کرد. مشکلات دیگری که گاهی اوقات می تواند اتفاق بیفتد شامل سکته مغزی، آسیب نخاعی، مشکلات روده و نارسایی کبد یا کلیه است.
بدن شما به زمان نیاز دارد تا پس از این جراحی بزرگ بهبود یابد. اکثر مردم حداقل برای چند ماه، اغلب بیشتر، احساس بازگشت به حالت عادی را ندارند.
اگر فقط یک ترمیم اندوواسکولار داشته باشید، چند روز در بیمارستان خواهید ماند. بهبودی با این نوع ترمیم بسیار سریعتر از جراحی باز است. اما پزشک شما همچنان مراقب مشکلات شما خواهد بود. در برخی موارد، پیوند استنت اندوواسکولار می تواند نشت پیدا کند یا از محل خود خارج شود.
آیا عوارضی پس از ترمیم انوریسم وجود خواهد داشت؟
مانند هر جراحی، ترمیم باز و اندوواسکولار ممکن است شامل خطرات و عوارض خاصی باشد. آنها شامل، اما نه محدود به:
- نشت خون در اطراف پیوند
- عفونت
- جریان خون مسدود شده در داخل پیوند
- مهاجرت یا جابجایی پیوند
- مرگ
آیا می توان از TAAs پیشگیری کرد؟
خیر. اما شما می توانید با سیگار نکشیدن خطر ابتلا به آن را تا حد زیادی کاهش دهید. اگر فشار خون بالا دارید، کنترل فشار خون نیز مهم است.
آنوریسم آئورت شکمی چیست؟
“آنوریسم آئورت شکمی” (“AAA”) یک مشکل در آئورت است. “آئورت شکمی” بخشی از آئورت است که در شکم قرار دارد. این شاخه برای آوردن خون به ارگان های موجود در شکم و پاها است. آئورت شکمی قسمت پایین آئورت است که خون را از طریق “شریان های فمورال(رانی)” به پاها می فرستد. در افراد مبتلا به AAA، بخشی از آئورت شکمی حالت بالونی شکل یا برآمدگی پیدا می کند.
اگر AAA ترکید، شرایط بسیار خطرناک می شود. ترکیدن آئورت باعث خونریزی داخلی شدید می شود.
علائم AAA چیست؟
اکثر افراد مبتلا به AAAs هیچ علائمی ندارند. هنگامی که علائم رخ می دهد، می تواند شامل موارد:
- درد در شکم یا پشت
- یک توده کوچک در قسمت بالای شکم که ضربان دارد، به این معنی که با ضربان قلب، متورم و کوچک می شود. پزشکان این علامت را بیشتر از بیماران متوجه می شوند.
AAAs می تواند بدون هیچ هشداری بترکد. پزشکان پیشنهاد می کنند که در صورت قرار داشتن شما در گروه پرخطر، آزمایشات را انجان دهید زیرا ممکن است این بیماری را داشته باشید.
چه کسی بیشتر احتمال دارد به AAA دچار شود؟
خطر ابتلا به AAA بالا می رود اگر شما:
- سیگار یا دخانیات مصرف می کنید
- مرد هستید
- بیش از ۶۰ سال سن دارید (با هر سال زندگی پس از ابتلا به آن ، خطر ابتلا به آن حتی بیشتر می شود)
- چیزی به نام “دایسشکن آئورت” داشته اید
- اعضای خانواده که AAA یا شرایط مرتبط مانند آنوریسم ائورت قفسه سینه (“TAA”) یا دایسکشن اآئورت داشته اند
- آنوریسم های دیگری مانند آنوریسم پشت زانو داشته باشید
آیا آزمایشی برای تشخیص AAAs وجود دارد؟
از انجا که آئورت در عمق شکم قرار دارد، اغلب احساس مشکل در آن دشوار است،اگر مشکلی در آن وجود داشته باشد. رایج ترین آزمایش برای جستجوی AAA “سونوگرافی شکمی” می باشد.
برای انجام این آزمایش، ابزاری به نام “پروب” بر روی شکم شما قرار می گیرد. پروب از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از آئورت شما استفاده می کند. این تصویر می تواند نشان دهد که آیا شما یک AAA یا مشکل دیگری دارید. پزشک شما همچنین نبض های موجود در پاهای شما را بررسی می کند تا احتمال بروزهر چیز غیر معمول را بررسی کند.
AAAs چگونه درمان می شود؟
بستگی به این دارد که AAA چقدر بزرگ باشد. برخی از افراد نیاز به یک روش برای اصلاح آن دارند اما برخی دیگر ندارند.
شما ممکن است نیازی به ترمیم فوری AAA خود نداشته باشید، اگر کوچک است، و یا اگر در حال تغییر نیست.
اگر AAA داشته باشم اما نیازی به عمل نداشته باشم چه کار باید انجام بدهم؟
- آزمایشات منظم را انجام دهید تا ببینید آیا بزرگتر می شود ورشد آن چقدر سریع اتفاق می افتد . پزشک به شما خواهد گفت که چند بار باید این آزمایشات را بر اساس اندازه AAA خود انجام دهید.
- دارو را برای کنترل فشار خون خود مصرف کنید.
- اگر شروع به درد در شکم یا پشت خود کردید، با پزشک خود تماس بگیرید. درد می تواند نشانه ی آن باشد که AAA در حال ترکیدن است.
- افرادی که AAA دارند، حتی یک AAA کوچک، در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند. پزشک شما می تواند با شما در مورد راه هایی برای کمک به کاهش خطر شما صحبت کند. این ممکن است شامل بهبود رژیم غذایی، ورزش بیشتر و ترک سیگار در صورت سیگار کشیدن باشد.
چه زمانی باید AAAs ترمیم شود؟
اگر AAA شما در معرض خطر بیشتری از ترکیدن باشد ،ترمیم بهترین درمان است ، که شایع تر است اگر:
- AAA شما باعث ایجاد علائم می شود.
- AAA شما بزرگتر از ۵.۵ سانتی متر (۲.۲ اینچ) عرض دارد.
- AAA شما در عرض ۶ ماه بیش از ۰.۵ سانتی متر (۰.۲ اینچ) بزرگتر شده است.
AAAs را می توان در ۱ از ۲ روش زیر ثابت سازی یا fix کرد:
جراحی “باز” – برای جراحی AAA باز، پزشک شکم شما را باز می کند و بخش برآمده ائورت را با یک لوله به نام “پیوند” جایگزین می کند. این لوله از یک ماده خاص ساخته شده و در جای خود دوخته می شود. خون می تواند به طور معمول از طریق آن جریان یابد.
جراحی باز در کوتاه مدت کمی خطرناک تر است. اما AAA را برای همیشه اصلاح می کند.
استنت گرافت اندوواسکولار برای ترمیم AAA : جراح به رگ خونی در بالای رن دسترسی پیدا می کند و یک پیوند تا خورده را وارد رگ می کند. سپس، جراح پیوند را به قسمت برامده آئورت می رساند و آن را باز می کند. این نوع پیوند نیازی به دوخته شدن در محل ندارد. خون از طریق پیوند جریان می یابد.
ترمیم اندوواسکولار در کوتاه مدت خطر کمتری دارد. پیوند اندوواسکولار گاهی اوقات از محل خارج می شود و باید ثابت سازی یا fix شود.
آیا می توان از AAA پیشگیری کرد؟
خیر. اما شما می توانید با سیگار نکشیدن خطر ابتلا به آن را تا حد زیادی کاهش دهید. اگر فشار خون بالا دارید، کنترل فشار خون نیز مهم است.
آنوریسم شریان ایلیاک چیست؟
شریان های ایلیاک مشترک شاخه های انتهایی آئورت شکمی هستند و در سطح مهره چهارم کمری بوجود می آیند. شریان ایلیاک مشترک در محل دو شاخه شدن در ورودی لگن به ۲ شریان ایلیاک خارجی و شریان ایلیاک داخلی تبدیل می شود. شریان ایلیاک داخلی شاخه هایی را به احشای لگن می فرستد و همچنین خونرسانی عضلات لگن را تامین می کند. شریان ایلیاک خارجی از زیر رباط اینگوینال(کشاله رانی) برای تبدیل شدن به شریان فمورال(رانی) مشترک عبور می کند.
آنوریسم حقیقی شریان ایلیاک یاIAA حقیقی به عنوان یک گشاد شدن ناحیه ای شریان با افزایش قطر بیش از ۵۰ درصد در مقایسه با قطر طبیعی شریان تعریف شده است.
دژنراسیون(تخریب) آنوریسمی شریان های ایلیاک (ایلیاک مشترک، داخلی و خارجی) می تواند به تنهایی یا در ارتباط با سایر آنوریسم های رگ های بزرگ (به عنوان مثال، آئورت شکمی، شریان فمورال) رخ دهد.
۷۰ درصد از آنوریسم های ایلیاک در شریان ایلیاک مشترک رخ می دهد، در حالی که ۲۰ و ۱۰ درصد به ترتیب در شریان های ایلیاک داخلی و خارجی یافت می شود. تقریبا دو سوم از بیماران مبتلا به IAA درگیری بیش از یک بخش از درخت شریانی ایلیاک را دارند. یک سوم از IAA ها دو طرفه هستند.
آنوریسم شریان ایلیاک (IAAs) اغلب در نتیجه غربالگری یا سایر مطالعات تصویربرداری تشخیص داده می شود. علائم معمولا رخ نمی دهد مگر اینکه آنوریسم بزرگ باشد و در وهله اول ناشی از فشرده سازی ساختارهای اطراف باشد. مانند آنوریسم ائورت شکمی، IAAs تمایل به پارگی تهدید کننده حیات با افزایش قطر دارد. گاهی اوقات، ترومبوز(تشکیل لخته) در آنوریسم ممکن است منجر به ترومبوآمبولی(جدا شدن لخته از دیواره رگ و ورود به گردش خون) محیطی یا ایسکمی(کاهش خونرسانی) حاد اندام شود.
تظاهرات بالینی آنوریسم ایلیاک
بسیاری از افراد مبتلا به آنوریسم ایلیاک هیچ علائمی ندارند تا زمانی که آنوریسم پاره شود. با این حال، برخی از افراد مبتلا به آنوریسم ایلیاک ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- کمر درد
- درد پایین شکم
- درد کشاله ران
اگر پارگی انوریسم، که به عنوان دایسکشن شناخته می شود،اتفاق بیفتد ممکن است احساس پاره شدن ناگهانی و برنده و تیز را تجربه کنید. اگر این اتفاق بیفتد، حتی اگر درد به سرعت فروکش کند، باید فورا به بیمارستان منتقل شوید.
علل انوریسم ایلیاک
- اترواسکلروز (سخت شدن دیواره شریان ها)
- عفونت
- تروما(آسیب) ناشی از جراحی لگن یا کمر
- ضعف مادرزادی (در زمان تولد) در دیواره شریان
شما در معرض خطر بیشتری برای آنوریسم ایلیاک هستید اگر:
- بیش از ۶۰ سال سن دارید
- مرد هستید
- کلسترول بالا داشته باشید
- فشار خون بالا داشته باشید
- سیگار یا دخانیات مصرف می کنید
چگونه آنوریسم ایلیاک تشخیص داده می شود؟
پزشک شما ممکن است برخی یا همه آزمایشات زیر را برای تعیین اینکه آیا شما یک آنوریسم ایلیاک دارید، انجام دهد:
معاینه فیزیکی
سونوگرافی
سی تی آنژیوگرافی (CTA)
آنژیوگرافی با MRI(MRA)
آنژیوگرافی
سونوگرافی شکم و لگن آزمایش غربالگری انتخابی برای بیماران بدون علامت است، در حالی که برای بیماران مبتلا به علائم، سی تی اسکن شکم و لگن تشخیص دقیق تری را ارائه می دهد.
آنوریسم ایلیاک اغلب در کنار بخشی از روش یا آزمایش دیگری که انجام می شود شناسایی می شود.
آنوریسم شریان ایلیاک چگونه درمان می شود؟
مدیریت IAAs بدون علامت بستگی به اندازه آنوریسم، حضور یا عدم حضور آنوریسم ائورت شکمی یا سایر آنوریسم (به عنوان مثال، فمورال، پوپلیتئال) و بیماری های همراه بیمار دارد.
بیماران مبتلا به IAAs علامت دار باید برای ارزیابی و ترمیم سریع عروقی ارجاع داده شوند.
ترمیم جراحی باز یا اندوواسکولار آنوریسم شریان ایلیاک (IAA) تحت شرایط زیر انجام می گیرد:
- پارگی IAA
- علائم IAA
IAA به سرعت در حال گسترش (رشد بیشتر از۷ میلی متر در شش ماه یا بیشتر از ۱ سانتی متر در یک سال)
- IAA بدون علامت با قطر بیشتر از ۳.۰ سانتی متر
- ترمیم AAA همراه با آنوریسم ایلیاک
چگونه می توانم از آنوریسم شریان ایلیاک پیشگیری کنم؟
- سیگار را ترک کنید
- فشار خون خود را کنترل کنید
- قند خون خود را کنترل کنید
- سطح کلسترول خود را کاهش دهید
- حفظ وزن سالم
آنوریسم شریان پوپلیتئال چیست؟
شریان پوپلیتئال(درناحیه پشت زانو) در ادامه شریان فمورال(رانی) سطحی است.
شریان پوپلیتئال زمانی آنوریسمی(دچار آنوریسم) تعریف می شود که گشاد شدن ناحیه ای شریان شناسایی می شود و قطرشریان بیش از ۵۰ درصد نسبت به قطر طبیعی شریان افزایش می یابد.
آنوریسم های پوپلیتیال، آنوریسم های حقیقی هستند که شامل تمام لایه های دیواره رگ شامل ۳ لایه intima، media وadventitia هستند. تشکیل آنوریسم کاذب در شریان پوپلیتئال نیز یافت شده است اما بروز آن نادر است.
آنوریسم پوپلیتیال با اشکال fusiform (دوکی شکل با گشاد شدن منتشر) یا saccular (کیسه ای با شکل گرد و به طور معمول نامتقارن) توصیف شده است. اتساع(گشاد شدن) Fusiform از شریان پوپلیتئال ممکن است مجاور با اتساع متقارن fusiform از شریان فمورال سطحی باشد.
آنوریسم شریان پوپلیتئال می تواند به طور مجزا یا در ارتباط با آنوریسم سایر رگ های بزرگ (به عنوان مثال، آئورت شکمی، شریان فمورال) رخ دهد.
آنوریسم پوپلیتیال اغلب در نتیجه آزمایش های غربالگری یا سایر مطالعات تصویربرداری ( برای سایر آنوریسم، بیماری شریانی محیطی) در بیمارانی که علائم آشکار بیماری عروقی ندارند، تشخیص داده می شود.
تظاهرات بالینی آنوریسم شریان پوپلیتئال
معمولا افراد مبتلا، علائم آنوریسم پوپلیتیال ندارند. با این حال، هنگامی که علائم رخ می دهد، آنوریسم می تواند تهدید کننده حیات باشد.
هنگامی که علائم وجود دارد، آنها می توانند به دلیل درجات متغیری از علائم ایسکمیک(کاهش خونرسانی) اندام تحتانی شامل لنگش، ایسکمی دیستال(انتهایی) به دلیل آمبولیزاسیون مزمن یا ایسکمی حاد تهدید کننده اندام به دلیل ترومبوز آنوریسم یا ترومبوآمبولی حاد باشند.
آنوریسم که می ترکد، می تواند باعث درد پشت زانو، تورم و کبودی شود. هنگامی که آنوریسم لخته(ترومبوز) دارد و مقداری از آن از پای شما به سمت پایین پا فرار می کند یا آنوریسم به طور کامل مسدود می شود (ترومبوز)، می تواند باعث کمبود جریان خون در پای شما شود. علائم این حادثه می تواند شامل:
- درد
- بی حسی
- سردی
- ضعف عضلانی
- رنگ پریدگی پوست
چه عواملی باعث آنوریسم پوپلیتیال می شوند؟
علل احتمالی آنوریسم پوپلیتیال عبارتند از:
- التهاب.
- آترواسکلروز(تصلب شرایین).
- به دام افتادن شریان پوپلیتئال در فضای پشت زانو و محتویات آن.
- آسیب تروماتیک
عوامل خطر بروز آنوریسم پوپلیتئال چیست؟
عوامل خطر آنوریسم پوپلیتیال عبارتند از:
- داشتن سابقه خانوادگی بیولوژیکی آنوریسم.
- سفید پوست بودن
- بالای ۵۰ سال بودن
- جنسیت مرد (از نظر ژنتیکی)
- داشتن بیماری بافت همبند
- استفاده از محصولات تنباکو
- داشتن آترواسکلروز
عوارض آنوریسم پوپلیتیال چیست؟
عوارض آنوریسم زانو عبارتند از:
- لخته شدن خون باعث عدم جریان خون به پای شما می شود.
- پارگی انوریسم.
- فشرده سازی ورید پوپلیتال.
- فشرده سازی عصب.
یک انوریسم پوپلیتیال باعث می شود شریان پشت زانو به خارج حالت بالونی پیدا کند. بروز علائم می تواند به این معنی باشد که آنوریسم شما تهدید کننده حیات است.
چه آزمایشاتی برای تشخیص آنوریسم پوپلیتیال انجام خواهد شد؟
آزمایش های تصویربرداری می تواند به یک پزشک کمک کند تا تشخیص دهد و اندازه گیری هایی را برای برنامه ریزی ترمیم انجام دهد.
این آزمایشات عبارتند از:
سونوگرافی دوپلکس.
سی تی آنژیوگرافی (CTA)
آنژیوگرافی با MRI (MRA)
آنژیوگرافی افتراقی دیجیتال.
تشخیص آنوریسم پوپلیتیال با ترسیم رادیوگرافی غیر تهاجمی شریان پوپلیتئال غیر طبیعی گشاد (یعنی بزرگنر از ۱.۵ برابر قطر طبیعی) تایید می شود. تصویربرداری غیر تهاجمی را می توان با سونوگرافی دوپلکس، سی تی آنژیوگرافی (CT) یا انژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA) انجام داد.
غربالگری برای سایر آنوریسم ها:
بیماران مبتلا به آنوریسم شریان پوپلیتئال در معرض خطر بالای تشکیل آنوریسم جدید در شریان پوپلیتئال مقابل، شریان های فمورال یا آئورت شکمی هستند. بنابراین، بیمارانی که آنوریسم پوپلیتیال دارند باید با سونوگرافی دوپلکس برای بررسی حضور آنوریسم در مکان های دیگر غربالگری شوند.
اگر پزشک شما آنوریسم پوپلیتیال را تشخیص دهد، به احتمال زیاد پای دیگر و شکم شما را نیز برای آنوریسم بررسی می کند. اگر پزشک شما هر گونه آنوریسم دیگری پیدا کند، احتمالا باید آن ها را با سونوگرافی در طول زندگی شما بررسی کند.
چه زمانی آنوریسم شریانی پوپلیتال درمان می شود؟
درمان آنوریسم پوپلیتال بسته به وضعیت شما متفاوت است. خطر پارگی آنوریسم زمانی افزایش می یابد که بزرگتر از ۲ سانتی متر یا تقریبا ۱ اینچ باشد. این قطر حدود دو برابر قطر طبیعی است.
اگر آنوریسم شما یک لخته خون در خود داشته باشد، یک پزشک ممکن است آن را در اندازه کوچکتر به دلیل خطر انتقال لخته به پایین پای شما و انسداد جریان خون، ثابت یا fix کند.
اگر آنوریسم پوپلیتیال شما کوچکتر از ۲ سانتی متر باشد و علائمی نداشته باشید، پزشک آن را به طور منظم بررسی می کند تا مطمئن شود که رشد نمی کند.
آنوریسم شریان پوپلیتال چگونه درمان می شود؟
- در جراحی باز، یک جراج آنوریسم را با بستن شریان بالا و پایین آن و تغییر مسیر جریان خون (بای پس) درمان می کند. با استفاده از یک قطعه از ورید خود بیمار، آنها جریان خون را از شریان بالای آنوریسم به شریان زیر آنوریسم باز می گردانند. سپس آنوریسم را می بندند.
- جراح گاهی اوقات از یک رویکرد اندوواسکولار برای افراد مبتلا به سایر شرایط مزمن یا مسائلی که ممکن است خطر عوارض جراحی باز را افزایش دهد، استفاده می کند. در یک رویکرد اندوواسکولار، جراح یک پیوند استنت(استنت گرافت) پوشیده شده را در داخل شریان شما در سراسر آنوریسم قرار می دهد. این اسنتن گرافت جریان خون را از بالای آنوریسم به پایین آن منحرف می کند. بدون جریان مستقیم خون، سپس آنوریسم می تواند در اطراف استنت لخته شود.
- اگر لخته خون در پای شما وجود دارد و باعث کمبود جریان خون می شود، یک پزشک ممکن است درمان شما را با تجویزداخل وریدی رقیق کننده های خون (هپارین) شروع کند. سپس آن ها ممکن است تلاش کنند تا جریان خون را به پای آسیب دیده بیمار با انجام آنژیوگرافی دوباره برقرار کنند. در برخی موارد، آنها می توانند سعی کنند لخته را با ترومبولیتیک(داروی تجزیه کننده لخته) حل کنند یا برخی از لخته ها را با دستگاه های مکش حذف کنند.
