فهرست مطالب
واسکولیت چیست؟
واسکولیت، التهاب رگ های خونی است. التهاب ناشی از آن می تواند بر دیواره داخلی پوشاننده رگ های خونی (به نام اندوتلیوم) یا دیواره شریان یا ورید تاثیر بگذارد. این التهاب می تواند باعث شود که رگ، ضخیم، ضعیف، باریک (تنگی عروقی)، مسدود (انسداد عروقی)، بزرگ (آنوریسم عروقی) یا دچار زخم شود. این رخداد می تواند به رگ های خونی آسیب برساند و از خونرسانی توسط آن ها به قسمت های بدن که به خون نیاز دارند، جلوگیری کند. واسکولیت می تواند بسیاری از قسمت های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد و می تواند منجر به نارسایی جزئی یا کامل ارگان به دلیل عدم خونرسانی یا نشت خونریزی به پوست یا سایر قسمت های بدن به دلیل پارگی دیواره رگ های خونی شود. آسیب ناشی از واسکولیت گاهی اوقات، دائمی است.
انواع مختلفی از واسکولیت بر اساس نوع و قطر رگ خونی درگیر وجود دارد. برخی خفیف هستند و برخی دیگر جدی یا حتی تهدید کننده حیات هستند.
واسکولیت گاهی اوقات به همراه بیماری دیگری مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) اتفاق می افتد. اما واسکولیت همچنین می تواند در افراد بدون بیماری های دیگر نیز رخ دهد.
توجه: عود واسکولیت (همچنین به عنوان “flares” شناخته می شود) شایع است. بسیار مهم است که بیماران مبتلا به واسکولیت به طور منظم به پزشک خود برای بررسی وضعیت خود و انجام منظم آزمایشات موردنیاز مراجعه کنند.
علائم
علائم اصلی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- تب
- درد عضلانی و مفصلی
- کمبود اشتها: برخی از افراد مبتلا به واسکولیت بدون تلاش برای کاهش وزن، وزن کم می کنند.(کاهش وزن غیر ارادی)
- درد شکم
- ادرار قهوه ای یا تیره رنگ
- بی حسی، ضعف و درد در دست ها، پاها و دیگر قسمت های بدن
- ضایعات پوستی در قسمت های مختلف بدن
علل بروز واسکولیت
در بیشتر موارد، علت واسکولیت ناشناخته است. ترکیبی از عوامل احتمالا سبب بروز روند التهاب عروقی میشوند.
- واسکولیت می تواند به همراه بیماری دیگری مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید رخ دهد.
- واسکولیت می تواند به عنوان یک واکنش به داروهای خاص یا سایر مواد (به نام واسکولیت ناشی از دارو) ایجاد شود.
- واسکولیت همچنین می تواند در نتیجه عفونت هایی مانند ویروس های زیر رخ دهد: هپاتیت B یا C، بیماری ویروس HIV (ویروسی که باعث بروز بیماری ایدز می شود)، سیتومگالوویروس(CMV)، ویروس اپشتین بار(EBV) یا پاروویروس B19. واسکولیت همچنین می تواند همراه با برخی از عفونت های ناشی از باکتری ها رخ دهد.
تست های تشخیصی
علائم واسکولیت می تواند بسیار شبیه به علائم بیماری های دیگر باشد، بنابراین آزمایشات برای کمک به پزشکان در شناسایی علت علائم مهم است. تست ها می توانند شامل:
- آزمایش خون و ادرار
- روش های تصویربرداری: این روش ها می تواند شامل رادیوگرافی ساده یا MRI باشد.
- مطالعات هدایت عصبی (نوار عصب و عضله): این آزمایشات بررسی می کنند که آیا اعصاب سیگنال های الکتریکی را به روش صحیحی که قرار است حمل کنند، حمل می کنند. این آزمایشات می توانند آسیب عصبی ناشی از واسکولیت را نشان دهند.
- آزمایشات عملکرد ریوی : این ازمایشات اندازه گیری می کنند که شما چه مقدار هوا می توانید از ریه های خود به بیرون بازدم کنید و با چه سرعتی می توانید هوا را از ریه های خود خارج کنید. این آزمایشات می توانند آسیب ریوی ناشی از واسکولیت را نشان دهند.
- بیوپسی (نمونه برداری): برای این انجام این آزمایش، پزشک نمونه کوچکی از بافت را از یک قسمت آسیب دیده بدن می گیرد و نمونه را زیر میکروسکوپ بررسی می کند. این آزمایش می تواند علائم واسکولیت را نشان دهد و به پزشکان کمک کند تا متوجه شوند بیمار از چه نوع واسکولیتی رنچ می برد.
- آنژیوگرافی (آرتریوگرافی): برای انجام این آزمایش، پزشک یک کاتتر (لوله نازک) را در یک رگ خونی در پا یا بازو وارد می کند. آنها کاننر را به رگ های خونی در قسمت آسیب دیده بدن مانند رگ های خونی قلب منتقل می کنند. سپس، پزشک یک ماده رنگی (ماده حاجب) تزریق می کند که در زیر اشعه ایکس رگ خونی آسیب دیده را نشان می دهد. ماده رنگی (ماده حاجب) کمک می کند تا تغییرات ناشی از واسکولیت در رگ های خونی نشان داده شوند.
درمان
درمان بستگی به نوع واسکولیت بیمار دارد. درمان ها عبارتند از:
- داروهای استروئیدی مانند پردنیزولون، می توانند التهاب را کاهش یا کنترل کنند. از آنجا که داروهای استروئیدی می توانند عوارض جانبی جدی برای بیمار ایجاد کنند، پزشکان سعی می کنند آنها را برای مصرف کوتاه مدت تجویز کنند.
- داروهای قوی سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن مانند سیکلوفسفامید یا ریتوکسیماب را می توان همراه با داروهای استروئیدی مصرف کرد. پزشکان از آنها برای درمان شدیدترین انواع واسکولیت استفاده می کنند.
- داروهای دیگری که تا حدی سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کنند، مانند آزاتیوپرین (آزرام) و متوترکسات به اندازه داروهایی مانند سیکلوفسفامید قوی نیستند. پزشکان از آنها برای درمان انواع واسکولیت با شدت کمتر یا ادامه درمان بیماران پس از کنترل بدترین علائم آنها با سیکلوفسفامید و قطع مصرف آن استفاده می کنند.
توجه: واسکولیت گاهی اوقات می تواند توسط واکنش به داروهای خاص ایجاد شود. اگر دچار این نوع واسکولیت و علائم ناشی از آن شدید، متوقف کردن مصرف دارو ممکن است تنها درمانی باشد که به آن نیاز دارید.
توصیه های بارداری در بیماری واسکولیت
اگر می خواهید باردار شوید، با پزشک مسئول خود صحبت کنید. برخی از داروهای واسکولیت در دوران بارداری ایمن نیستند. ممکن است لازم باشد علائم واسکولیت را تحت کنترل داشته باشید یا قبل از تلاش برای باردار شدن، داروها را تغییر دهید.
چه اقداماتی را بیماران باید بعد از ابتلا به واسکولیت انجام دهند؟
افراد مبتلا به واسکولیت نیاز به انجام آزمایشات و بررسی های منظم در جهت بررسی مشکلاتی دارند که واسکولیت می تواند ایجاد کند. داروهای خود را دقیقا همانطور که تجویز شده است مصرف کنید و در مورد عوارض جانبی به پزشک مسئول خود بگویید. درمان مناسب می تواند به شما کمک کند علائم را کنترل کنید و تا حد ممکن سالم بمانید.
حتی اگر برخی از انواع واسکولیت بسیار جدی باشند، پزشکان در مورد چگونگی رسیدگی و درمان واسکولیت شما اقدامات لازم را انجام می دهند و بسیاری از افراد مبتلا به واسکولیت مدت زمان زیادی زندگی خواهند کرد. گاهی اوقات علائم حتی برای مدت طولانی از بین می روند.
بیماری شریان کاروتید
فهرست مطالب بیماری شریان کاروتید چیست؟ بیماری شریان کاروتید، یک بیماری است که می تواند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که رسوبات چربی به نام پلاک در داخل رگ های خونی به نام “شریان های کاروتید” ایجاد می شوند. شریان های کاروتید، رگ های اصلی
آترواسکلروز (تصلب شرایین)
فهرست مطالب آترواسکلروز (تصلب شرایین) چیست؟ آترواسکلروز شرایطی است که در آن رسوبات چربی به نام “پلاک” در داخل شریان های بدن ایجاد می شود. همانطور که پلاک ها بزرگتر می شوند، رگ های خونی باریک و تنگ می شوند. این بدان معنی است که رگ های خونی نمی توانند به اندازه گذشته، خون
بیماری شریان محیطی (PAD)
فهرست مطالب بیماری شریان محیطی چیست؟ بیماری شریان محیطی یا «PAD» وضعیتی است که بر رگهای خونی (شریانها) که خون را به پاها میرسانند، تأثیر میگذارد. PAD می تواند باعث درد عضلانی شود که با فعالیت بدتر و با استراحت بهتر می شود. به این حالت “لنگش” می گویند. PAD همچنین می تواند باعث