آنچه در ادامه مطلب می خوانید:
فهرسرت مطالب
بیماری وریدی چیست؟
بیماری های وریدی می توانند ورید های اندام تحتانی را درگیر کنند. درگیری ورید های اندام تحتانی می تواند باعث درد پا، واریس، تورم پاها یا زخم های باز شود. منظور از رگ های واریسی رگ های متورم و پیچ خورده هستند.
بیماری وریدی زمانی اتفاق می‌افتد که رگهای پا به درستی کار نکنند. به طور معمول، سیاهرگ های پا خون را از پاها به قلب می برند. وریدها دارای دریچه هایی در داخل خود هستند که به حرکت خون در تنها یک جهت (به سمت قلب) کمک می کند. دریچه‌ها باز می‌شوند تا خون به سمت قلب جریان پیدا کند و برای جلوگیری از برگشت آن به سمت پا بسته می‌شوند. زمانی که دریچه ها آسیب دیده باشند یا به خوبی کار نکنند، بیماری سیاهرگی ممکن است رخ دهد و باعث جمع شدن خون در پاها شود. به همین علت زمانی که فرد برای مدت طولانی بدون راه رفتن می‌نشیند یا می‌ایستد، خون در پاها جمع می‌شود.
چه شرایطی می تواند باعث ایجاد بیماری وریدی شود؟
بیماری سیاهرگ می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- لخته شدن خون در ورید پا
- آسیب به پا
- باردار شدن، به خصوص بیش از یک بار – باردار شدن باعث تغییرات هورمونی می شود که می تواند دیواره سیاهرگ ها را ضعیف کند.
- افزایش وزن
- بیماری ورید همچنین می تواند در خانواده ها بدون هیچ یک از دلایل بالا ایجاد شود.
علائم بیماری سیاهرگی چیست؟
افراد مبتلا به بیماری وریدی ممکن است علائمی داشته باشند که عبارتند از:
- پا درد، یا احساس خستگی یا سنگینی پا، به ویژه در پایان روز
- وریدهای متورم – رگ های عنکبوتی، رگ های کوچک پا هستند که متورم شده اند (تصویر ۱). وریدهای واریسی وریدهای بزرگ پا هستند که متورم و پیچ خورده شده اند (تصویر ۲).
- تورم در ساق پاها یا مچ پا – افراد ممکن است در پایان روز یا در تمام وقت دچار تورم شوند.
- تغییر رنگ پوست – پوست می تواند قرمز یا قرمز-قهوه ای شود. به این حالت درماتیت استاز می گویند. تغییرات رنگ پوست ابتدائا در اطراف مچ پا اتفاق می افتد (تصویر ۳).
- زخم های باز که به آنها زخم های وریدی ساق پا نیز می گویند – این زخم ها معمولا در ناحیه مچ پا هستند و می توانند دردناک و ترشح کننده باشند (تصویر ۴ و تصویر ۵).
آیا آزمایشی برای بیماری های وریدی وجود دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت: بله. معاینه های خاصی برای تشخیص بیماری وریدی وجود دارد که پزشک آن را انجام می دهد. همچنین ممکن است آزمایشی به نام سونوگرافی انجام شود. سونوگرافی می تواند بررسی کند که دریچه های پا چقدر خوب کار می کنند. همچنین می تواند ببیند که آیا هر یک از وریدهای پا مسدود شده اند یا خیر.
برای کاهش علائم چه باید کرد؟
برای کاهش تورم و کمک به جریان خون، می توانید:
- راه بروید و سعی کنید برای مدت طولانی از نشستن و ایستادن بپرهیزید
- روزی ۳ یا ۴ بار و هر بار به میزان ۳۰ دقیقه پاهای خود را بالا بیاورید.
- به طور روزانه این تمرین را انجام دهید: مچ پا و انگشتان پا را چندین بار بالا و پایین بیاورید.
- هنگام نشستن از روی هم انداختن پاها خودداری کنید.
برای درمان خشکی یا خارش پوست می توانید:
- هر روز پاهای خود را با یک پاک کننده ملایم بشویید. از صابون معمولی استفاده نکنید که باعث خشکی بیشتر پوست می شود.
- در حالی که پوست شما هنوز مرطوب است از کرم یا پماد مرطوب کننده بدون عطر استفاده کنید. قبل از استفاده از هر نوع کرم یا پماد دیگری بل پزشک خود مشورت کنید، زیرا برخی از آنها می توانند باعث ایجاد راش پوستی شوند.
- اگر مشکلات پوستی شما شدید باشد، پزشک ممکن است پماد، دارو یا بانداژ مخصوصی را پیشنهاد کند.
بیماری های وریدی چگونه درمان می شود؟
پزشکان می توانند از درمان های مختلف برای درمان علائم و کاهش تورم استفاده کنند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- جوراب، باند یا وسایل خاص:
- جوراب های فشاری جوراب های خاصی هستند که محکم روی مچ پا و ساق پا قرار می گیرند.
- باندهای فشاری لایه هایی از بانداژ هستند که دور پای فرد می پیچند. از بانداژ فشاری در صورت وجود تورم زیاد، تغییرات پوستی یا زخم باز استفاده می شوند.
- پمپ فشرده سازی وسیله ای است که در اطراف ساق قرار می گیرد و هر چند دقیقه یک بار پا را فشار می دهد. این روش برای افرادی که در کنترل تورم به روش های دیگر مشکل دارند استفاده می شود.
- پوشش های مخصوصی که روی زخم باز گذاشته می شود تا به بهبود آن کمک کند
- داروها – پزشکان می توانند از انواع مختلفی از داروها برای درمان علائم مختلف استفاده کنند. به عنوان مثال، افرادی که نمی توانند از جوراب های فشاری یا بانداژ استفاده کنند، ممکن است بتوانند داروهایی را امتحان کنند که به عملکرد بهتر رگ هایشان کمک کند. افراد مبتلا به عفونت پوست ممکن است به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند. افراد مبتلا به خارش پوست ممکن است به کرم یا پماد مخصوص نیاز داشته باشند.
- جراحی – اگر سایر درمان‌ها کارساز نبود، پزشکان می‌توانند جراحی را انتخاب کنند. پزشک می‌تواند سیاهرگ‌های آسیب‌دیده را بردارد یا از بین ببرد تا دیگر نتوانند از خون پر شوند.
نکاتی در مورد استفاده از جوراب های فشاری
- جوراب‌های فشاری جدید را قبل از پوشیدن بشویید تا سفتی آنها کاهش یابد و پوشیدن آنها راحت‌تر شود.
- صبح بعد از پانسمان کردن زخم ها، هرچه زودتر جوراب واریس را بپوشید، زیرا تورم در صبح کمتر است. اگر جوراب را اول صبح نپوشیدید، قبل از پوشیدن جوراب، ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پاهای خود را بالا بیاورید.
- هنگام پوشیدن جوراب، روی صندلی با تکیه گاه محکم بنشینید (نه روی تخت)
- جوراب‌های ساق بلند را می‌توان با استفاده از روش Heel-pocket-out پوشید:
- ابتدائا با استفاده از دست جوراب را تا حدود قسمت پاشنه برمی گردانیم
- سپس پا را تا مچ وارد جوراب می کنیم
- در نهایت ادامه جوراب را تا بالای ساق پا می کشیم.
