فهرست مطالب

تومور جسم کاروتید چیست؟

تومور جسم کاروتید (carotid body tumor) یا پاراگانگلیوم کاروتید ، یک تومور نادر و اغلب خوش خیم است که از سلول های خاصی در سیستم عصبی خودمختار به نام سلول های پاراگانگلیا منشا می گیرد.

این تومور معمولا در نزدیکی کف استخوان جمجه و در ناحیه گردن در محل دوشاخه شدن شریان کاروتید مشترک قرار می گیرد که میتواند شاخه های برخی از اعصاب را درگیر کند و موجب بروز علائمی مانند گرفتگی صدا شود .

سلول های پاراگانگلیا معمولا در نزدیکی رگ های خونی بزرگ، از جمله شریان کاروتید که خونرسانی به سر و مغز را بر عهده دارد، قرار دارند و این نوع تومور را ایجاد می کنند.

همانطور که پیش تر نیز بیان شد، تومور جسم کاروتید یک تومور اغلب خوش خیم می باشد که طبق بررسی ها، در کمتر از ۱۰ درصد موارد بدخیم (سرطانی) می شود .

تظاهرات بالینی تومور جسم کاروتید Clinical manifestations of carotid body tumor
در تصویر بالا، تورم یک طرفه گردن در محل دوشاخه شدن شریان کاروتید مشترک را مشاهده می نمایید.

عوامل خطر بروز Carotid body tumor

تنها عوامل خطر شناخته شده عبارت اند از:

  • تحریک مزمن هیپوکسیک (کاهش فشار اکسیژن خون) سلول های گیرنده جسم کاروتید
  • ژنتیک مستعد

مکانیسم ایجاد بیماری

شرایط هیپوکسی (کاهش فشار اکسیژن) مزمن، مانند بیمارانی که در ارتفاعات زندگی می کنند یا کسانی که مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) یا مشکلات قلبی سیانوتیک هستند، می توانند در اثر تحریک بیش از حد و مزمن گیرنده های شیمیایی جسم کاروتید که به افزایش فشار گاز کربن دی اکسید و کاهش فشار گاز اکسیژن حساس می باشند، منجر به هایپرتروفی (بزرگ شدن)، هیپرپلازی (افزایش تعداد سلول ها) و نئوپلاسم (سرطانی شدن) سلول های اصلی جسم کاروتید شوند. بنابراین کاهش غلظت اکسیژن خون شریانی می تواند منجر به هیپرپلازی جسم کاروتید و در صورت مزمن شدن فرآیند، منجر به ایجاد تومور جسم کاورتید شود.

تحریک گیرنده های شیمیایی در محل دو شاخه شدن شریان کاروتید مشترک توسط محرک هایی مانند کاهش فشار اکسیژن خون شریانی (مهم ترین محرک)، موجب ارسال پیام های عصبی به مراکز تنطیم قلبی تنفسی در بصل النخاع و افزایش فشار خون، تعداد تنفس و حجم تنفسی می شود، بنابراین در اثر تحریک مزمن این گیرنده در بیماران تومور جسم کاروتید، این بیماران فشار خون بالایی خواهند داشت.

تومورهای جسم کاروتید می‌توانند در بعضی موارد با تومورهای غیرپاراگانگلیونیک در سندرم‌ هایی از جمله MEN نوع دو ، سندرم فون هیپل – لینداو (VHL) و نوروفیبروماتوز نوع یک (NF) همراه شوند.

در مطالعه ایی که برروی ۱۷ بیمار مبتلا به تومور جسم کاروتید انجام شد ، نشان داد که افراد مبتلا به تومور بدخیم کاروتید به مراتب فشار خون بالاتری نسبت به افراد مبتلا به نوع خوشخیم داشتند، البته ۱۰ روز پس ازدرمان فشار هر دوگروه به سطخ مناسبی رسید.

مکانیسم ایجاد تومور جسم کاروتید Mechanism of creating carotid body tumor
مکانیسم ایجاد تومور جسم کاروتید تحت تحریک توسط فشار اکسیژن و کربن دی اکسید خون شریانی و pH خون شریانی و ارسال سیگنال به مراکز قلبی تنفسی می باشد را در تصویر مشاهده می نمایید.

علائم تومور جسم کاروتید

تومور جسم کاروتید معمولا یک توده بدون درد در ناحیه بالایی گردن و زیر فک میباشد که به صورت تدریجی رشد میکند و علامت های غیر اختصاصی مانند افزایش فشار خون و کاهش اکسیژن خون شریانی را میتواند از خود نشان دهد.

پس از این مرحله، تومور بزرگ شده میتواند باعث ظهورعلائمی مثل سختی در بلع و گرفتگی صدا شود.

با توجه به محل قرار گیری تومور و اثر فشاری آن بر روی اعصاب مغزی شماره ۷ و ۹ و ۱۰ و ۱۲ میتواند با علائم ناشی از درگیری این اعصاب مانند فلج بل تظاهر پیدا کند.

یافته های معاینه بالینی

  • علامت Fontaine: یک توده غیر حساس در گردن که در محور افقی (چپ و راست) آزادانه تر از محور عمودی (بالا و پایین) حرکت میکند که به آن علامت فونتین مثبت میگویند.
  • ممکن است در هنگام سمع شریان کاورتید، بروئی کاروتید شنیده شود.
  • ممکن است توده گردنی، ضربان دار باشد.
ناهنجاری و تومور های عروقی
مقداد قاسمی گرجی

همانژیوم (Hemangioma)

مقدمه — چرا همانژیوم مهم است؟ همانژیوم‌ها شایع‌ترین تومورهای عروقی دوران کودکی بوده و از منظر بالینی مجموعه‌ای از چالش‌ها را پیش‌روی پزشکان قرار می‌دهند: در بیشتر موارد همانژیوم‌ها ضایعات خوش‌خیمی هستند که با گذر زمان خودبه‌خود پسرفت می‌کنند، اما در درصد قابل توجهی از بیماران محل، اندازه یا رفتار تهاجمی ضایعه می‌تواند به اختلال

Read More »
اخبار
مقداد قاسمی گرجی

جلسات هفتگی گفتگوی دستیاران/ نشست معاون آموزش تخصصی دانشکده پزشکی با معاون آموزشی گروه نورولوژی و دستیاران آن گروه

نشست معاون آموزش تخصصی دکتر «مقداد قاسمی گرجی»، با دکتر «استوان» معاون آموزشی گروه نورولوژی و دستیاران این گروه، در تاریخ سوم مهر ماه از ساعت ۸ صبح تا ۱۰ صبح در سالن کنفرانس دفتر ریاست دانشکده برگزار شد. به گزارش روابط عمومی دانشکده پزشکی، دکتر «مقداد قاسمی گرجی» با بیان این خبر افزود: هدف

Read More »
اخبار
مقداد قاسمی گرجی

طراحی بازی فکری «قهرمان پورت» برای کودکان مبتلا به سرطان در بیمارستان آنکولوژی امیر شیراز

طراحی بازی فکری «قهرمان پورت» برای کودکان مبتلا به سرطان در بیمارستان آنکولوژی امیر شیراز در اقدامی خلاقانه و انسان‌دوستانه، تیم جراحی اتاق عمل بیمارستان آنکولوژی امیر شیراز به سرپرستی دکتر مقداد قاسمی گرجی (فوق تخصص جراحی عروق و اندوواسکولار)، موفق به طراحی یک بازی فکری – آموزشی با نام «قهرمان پورت» شد. این بازی

Read More »

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا